Het inzetten van ICT voor leren en lesgeven is nog voor veel docenten een flinke verandering. Het leren toepassen van ICT is dan een transformatief leerproces, soms met gevoelens van onzekerheid, frustratie, een gevoel van onvermogen. We weten dat het daadwerkelijk inzetten van ICT in de les voor een groot deel wordt bepaald door de opvattingen en de houding van de docent over onderwijs en technologie, maar ook door de houding van de docent ten opzichte van de verandering. Verandering vraagt het nemen van risico’s, zo stellen Howard en Gigliotti (2015) in hun paper over risk-taking in technology integration. De reacties van docenten op deze risico’s, het gevoel dat ze daarbij krijgen plus de inschattingen die op basis van dit gevoel gemaakt worden, zijn mede bepalend voor de keuze om technologie wel of niet in te zetten.
Categorie: leren & innoveren
-
Risico’s nemen bij inzet ICT
Leestijd: 5 minuten -
De rol van de docent bij de implementatie van tablets
Leestijd: 4 minutenOp de Onderwijs Research Dagen 2015 presenteerde Hannelore Montrieux haar onderzoek (Montrieux et al, 2014) naar de rol van de docent bij de implementatie van iPads op een school voor secundair onderwijs in Vlaanderen. In het onderzoek maakt Montrieux onderscheid in twee groepen docenten: de ‘instrumentele docenten’ en de ‘innovatieve docenten’. Het onderzoek illustreert op een mooie manier dat succesvolle implementatie van ICT, in dit geval tablets, in grote mate bepaald wordt door de docent, en zijn of haar opvattingen over de rol van ICT in het onderwijs en dat innovatieve inzet van ICT door docenten een transformatief leerproces is.
-
Wat bepaalt of een ICT-toepassing door vrijwel iedereen gebruikt wordt in een school?
Leestijd: 2 minutenWat bepaalt of een ICT-toepassing door vrijwel iedereen gebruikt wordt in een school? In 2012 deed het lectoraat Teaching, Learning & Technology (voorheen eLearning) i.s.m. Kennisnet onderzoek naar de factoren die een rol spelen bij de acceptatie en duurzame implementatie van ICT in het onderwijs. Daar heb ik toen ook een blogpost over geschreven. Vandaag heb ik in het zogenaamde DLWO-overleg van Hogeschool Inholland een korte bijdrage verzorgd over dit onderzoek, en het daarbij behorende prototype van de implementatiesuccesvoorspeller. (meer…)
-
Simons over mindsets en mindshifting
Leestijd: 3 minutenAfgelopen vrijdag verzorgde Robert-Jan Simons een masterclass voor onze studenten van de masteropleiding Leren & Innoveren. Simons ging in gesprek met de studenten over het thema mindsets, specifieke mindsets over leren en hoe je deze kunt veranderen (mindshifting). Dit is ook het thema van de afscheidsrede van Simons van december 2013.
-
Acht essentiële kenmerken van projectonderwijs
Leestijd: 3 minutenIn de onderwijseenheid Educatieve ICT die ik en mijn collega’s verzorgen op de lerarenopleiding ontwerpen studenten lessen waarbij sprake is van een beredeneerde inzet van ICT en gericht op het actief leren van leerlingen.
Wat opvalt zijn het aantal ontwerpen waarbij leerlingen allerlei PowerPoint-presentaties moeten maken, eenvoudige WebQuests volgen, online kranten vullen, etc. Vormen van projectgestuurd onderwijs, waarbij bij velen het actief leren snel wordt opgevat als actief ‘doen’ (bezigheidstherapie), terwijl het met name gaat over hoe leerlingen op een hoger denkniveau komen. Een van de valkuilen bij het ontwerpen van projectgestuurd onderwijs, waarbij de aandacht al snel komt op de vorm in plaats van op de leerinhouden en leerdoelen.
-
Teaching Teaching and Understanding Understanding
Leestijd: 3 minutenStudenten van de #inhmli bereiden zich voor op een masterclass Betekenisvol Leren door o.a. het bekijken van de video Teaching Teaching and Understanding Understanding (playlist van drie video’s, totaal ongeveer 19 min.). Centrale vraag in de video is hoe laten we studenten leren wat wij als docenten willen dat ze leren? De video introduceert op een hele toegankelijke wijze begrippen als diep- en oppervlakkig leren, de SOLO-taxonomie van Biggs & Collis en een belangrijk concept in het ontwerpen en uitvoeren van onderwijs: constructive alignment (Biggs). (meer…)
-
Expertsessie leren & innoveren met Joseph Kessels
Leestijd: 3 minutenVaste prik in het semester Effectief Innoveren van de master Leren & Innoveren is de expertmeeting met prof. dr. Joseph Kessels (Universiteit Twente/Open Universiteit). Altijd een bijzondere sessie, en de laatste masterclass is hier geen uitzondering op. Dat komt niet op de laatste plaats door de wijze waarop Kessels de dialoog met de studenten vorm geeft: inhoudelijk, met humor, groot waardebesef en met aandacht voor iedereen. De thema’s van deze sessie waren de dilemma’s in de professionele ruimte van leraren en leiderschap in het onderwijs. Kessels bespreekt deze thema’s ook in zijn rede van 2012. Hieronder een paar van mijn aantekeningen.
-
Artikel onderwijsvernieuwing door pionierende leraren
Leestijd: 5 minutenIn de OnderwijsInnovatie van maart staat een interessant artikel over onderwijsvernieuwing door pionierende leraren. In het artikel wordt het onderzoek in kader van het innovatietraject Onderwijs Pioniers Programma in 2012-2013 besproken. Dit programma richt zich op bevlogen leraren die de ruimte en ondersteuning moeten krijgen om hun eigen werkomgeving, de school en het onderwijs als geheel te verbeteren. Ik ben geïnteresseerd in dit artikel vanwege mijn betrokkenheid bij het onderzoek van het lectoraat eLearning naar de innovatiekracht van lerarenopleidingen in kader van het Kennisnet-project Leren van de Toekomst.
-
Acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van ICT
Leestijd: 3 minutenVorige week publiceerde het lectoraat eLearning i.s.m. Kennisnet de onderzoeksrapportage “Acceptatie en duurzame implementatie van de didactische inzet van ICT” (Fransen et al, 2012). We weten inmiddels welke factoren belangrijk zijn bij het mogelijk maken van succesvolle inzet van ICT en dat hiervoor ‘de vier in balans‘ dienen te zijn. Maar over het proces dat aan de basis ligt van de acceptatie van deze inzet van ICT, door docenten en school, en duurzame implementatie hiervan valt nog veel te ontdekken. Hoe ontstaat de acceptatiebereidheid bij docenten? Welke factoren bij docenten en de school zijn bepalend voor duurzame implementatie en op welke wijze? Op deze vraag hebben wij getracht een antwoord te vinden, met als opbrengst een proto-type van een implementatiesuccesvoorspeller.