Paul Kirschner schrijft op zijn blog 3-Star Learning Experiences over CSCL: computer supported collaborative learning. Dit naar aanleiding van een hoofdstuk dat hij samen met collega’s heeft geschreven voor The Cambridge handboek of multimedia learning (Second edition). In de blogpost beschrijft Kirschner het collaboration principle in multimedia learning dat bijdraagt aan het ontwerpen van CSCL-omgevingen die effectiever, efficiënter en betekenisvoller zijn. Een samenvatting hieronder.

CSCL vaak niet effectief
Kirschner stelt dat CSCL-omgevingen vaak niet effectief en efficiënt zijn en bovendien ook niet als plezierig worden ervaren door studenten. Studenten leren vaak niet wat vooraf beoogd was en in het proces is er niet echt sprake van samenwerkend leren. Het leren kan veel meer tijd kosten dan oorspronkelijk gepland was, de student had het in zijn eentje sneller gedaan. Studenten moeten vaak samenwerken, ook al werken ze liever alleen. Dat kan een moeizaam en frustrerend proces zijn.

Collaboration principle in multimedia learning
Om CSCL-omgevingen te ontwerpen die wel effectief, efficiënt en betekenisvol zijn is volgens Kirschner een cognitieve benadering van belang en is het noodzakelijk om eerst de condities te begrijpen van effectief samenwerkend leren. Kirschner en collega’s benoemen dit als het collaboration principle in multimedia learning:

Simply stated, learning in teams – that is collaborative learning – is best when the learning task is cognitively demanding enough to warrant collaboration (i.e., complex enough to overly tax the working memory of an individual learner) and where the benefits of collaboration exceed the transactional activity costs.

Samenwerken met peers vraagt om een leertaak die dermate complex is dat samenwerken ook echt nodig is om de taak op te lossen omdat je het niet in je eentje kan, en waar de voordelen van de samenwerking de transactiekosten van de samenwerking (de tijd en moeite die je hier voor moet doen) overstijgen,

Kirschner geeft aan dat dit principe uit drie sub-principes bestaat. Samenwerken leren is effectief als:

1.  Als de leertaak dermate cognitief complex en uitdagend is dat samenwerking noodzakelijk is, dat er een reden is om gebruik te maken van een collectief werkgeheugen. Er is sprake van distribution advantage. Als een taak te complex is om uit te voeren door een individu, kunnen zijn of haar beperkingen ten aanzien van het individuele werkgeheugen worden overkomen door dit werkgeheugen als het ware uit te breiden met het werkgeheugen van anderen. Op deze manier vraagt samenwerkend leren minder cognitieve belasting van het individu, maar zijn er wel extra transactiekosten aan verbonden ten behoeve van de onderlinge communicatie en coördinatie van de leeractiviteiten.

2. Als cognitieve processen en informatie die noodzakelijk zijn voor het leren effectief en efficiënt gedeeld worden binnen het leerteam. Binnen een leerteam zijn de leden afhankelijk van elkaar in het uitvoeren van de taak. Dat vraagt dat zij goed op de hoogte zijn van elkaars expertise, gedachten en voortgang en dat deze informatie ook zichtbaar wordt gemaakt. Dat vraagt een CSCL-omgeving met voldoende mogelijkheden om het delen van deze informatie te faciliteren.

3. Als de multimedia omgeving beschikt over de tools die nodig zijn om effectief en efficiënt met elkaar te communiceren over de inhoud van de taak, en die helpen in het minimaliseren van de transactiekosten.
Samenwerkend leren is complex. Het vraagt interactie tussen studenten op twee niveaus. Er is sprake van communicatie over de inhoud van de taak (content space) en over processen in de groep (relational space). Dit vraagt van studenten zelfregulatie van het eigen leren, regulatie van het leren van elkaar en regulatie van het leren als team. Dit vraagt een digitale omgeving met tools die studenten ondersteunen in dit proces en het op een betekenisvolle wijze bijdragen in het proces van samenwerkend leren in het leerteam.

Tijdens het schrijven van deze samenvatting reflecteerde ik op hoe wij binnen de masteropleiding Leren & Innoveren het samenwerkend leren vormgeven en hoe wij Moodle hier bij inzetten. Wegen de transactiekosten op tegen de voordelen van het samenwerkend leren? Deze principes helpen in het evalueren en het herontwerpen van leerpraktijken in de masteropleiding. Meer over effectief samenwerkend leren in deze blogpost.